مقدّمه
اگر در کشوری مانند فرانسه منابع زیر زمینی فراوان آب قابل شرب را به راحتی در اختیار آن سرزمین قرار داده،
در بعضی از مناطق کره زمین مانند ساحل غربی آمریکا و کشور اسرائیل که چنین منابعی وجود ندارد، وضعیت متفاوت است.
به این دلیل در این مناطق ، برای برطرف کردن نیازآب شرب ، آب اقیانوسها بعد از عملیات نمک‌زدایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین ، در بعضی مناطق ، آب بعضی از چاه ها را به علّت بالا بودن نمک در آن نمی‌تواند مستقیماً مورد استفاده قرار بگیرد.
برای مثال : آب چاه های عمیق آفریقا که از سفره هایی به عمق ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ مترخارج می‌شود، نیمه شور می باشد .
تبخیر ، تقطیر
تبخیر ، تقطیر ، روش ساده ای است که از مدّتها پیش در کشتی‌ها برای تولید آب شیرین مورد استفاده قرار می‌گرفت.
اگر هدف از تولید آب شیرین به مقدار زیاد و برای تغذیه جامعه ای پر جمعیت باشد ، از روش های متعدد استفاده می‌شود.
اساس تبخیر و تقطیر ، چنین است که بعد از عملیات تبخیر بخشی از آب خام ، آب تقطیر شده جمع‌آوری و سعی می‌شود که در مسیر عمل حداکثر استفاده از انرژی گرمایی به عمل آید و برای این عمل ، تراکم چند طبقه لازم می باشد.
نمک های حذف شده ، جمع آوری و سپس به‌صورت محلول غلیظ به به آن شوراب می گویند به سمت دریا تخلیه می‌شود.
در روش تقطیر با اثر چند گانه ، آب دریا را در اولین دستگاه تقطیر جوش می آورند.
بخار آب خالص حاصل که گرمای آن کمی زیادتر از حد است ، به طرف دستگاه تقطیر دوم هدایت شده و در آنجا در دستگاه تبخیر متراکم می‌شود.
گرمای پنهانی برای گرم کردن آب دریا که وارد دستگاه تقطیر دوم می‌شود، بکار می‌رود و دستگاه تبخیر کننده را فرا می‌گیرد.
بخار آب خالص از دستگاه تقطیر دوم خارج شده و به دستگاه مشابه که تقطیر سوم نام دارد می‌رسد،
دستگاه تقطیر به طرف یک جمع کننده عمومی راهنمایی و هدایت می‌گردد.
در روش کستنر دستگاه تبخیر کننده از لوله‌های عمودی بلند تشکیل شده که اطراف آنها بخار گرم در جریان است.
جریان آب دریا در داخل این لوله‌ها برقرار می‌شود و با پایین آمدن از جداره های داخلی، به جوش می‌آید،
بخار تولید شده به طرف دستگاه تبخیر کننده دوم هدایت می‌شود و اطراف یک بسته لوله‌ای را احاطه میکند و در برخورد با آن متراکم می‌شود.
بخار تولید شده در این بسته به دستگاه تبخیر کننده سوم هدایت می‌شود .
الکترودیالیز برای آب قابل شرب
اگر در ظرفی کمی آب نمک دار ریخته شود و دو الکترود در آن بگذاریم جریان پیوسته ای برقرار شود،
یون های Na که بار الکتریی مثبت دارند،
به طرف کاتد و یونهای Cl که بار الکتریکی منفی دارند، به طرف آند جذب می‌شوند.
اما اگر در این ظرف ، غشاهایی قرار دهیم،
به‌طوری‌که بعضی از غشاها ، یونهای منفی و بعضی دیگر یونهای مثبت را متوقف کنند،
آب در این سیستم نمک زدایی می‌شود و آب قابل شرب تامین می شود.
در نزدیکی الکترودها ، کلر از آند و هیدروژن از کاتد آزاد می‌شود.
بنابراین فقط کافی است تعداد این سلولها زیاد شود و برای کامل کردن تاسیسات خود،
دو محل تخلیه‌ی برای آب مورد تصفیه و دیگری برای آب غلیظ شده پیش‌بینی کرد.
هر چند که اصول روش الکترو دیالیز ساده به نظر می آید؛
ولی با توجه به هزینه تولید هر متر مکعب آب قابل شرب ، تحقق آن در عمل آن قدر هم ساده نیست.
اسمز معکوس
لوله ای که قطر آن ، کمی گشاد و بوسیله یک غشای نیمه‌تراوا مسدود می باشد،
در ظرف دارای آب مقطر فرو برده می‌شود.
سپس این لوله بوسیله یک محلول شور غلیظ شده پر می‌شود.
پس از مدتی خواهیم دید که سطح محلول در لوله صعود میکند:
آب مقطر از غشا عبور میکند که این ، همان پدیده اسمز است.
صعود سطح محلول در لوله با فشار رابطه مستقیم دارد.
هنگامی که دبی آبی که از غشا عبور میکند، قطع گردد، به این فشار ،فشار اسمزی گویند.
بر عکس ، اگر از قسمت محلول شور ، فشاری بیشتر از فشار اسمزی وارد کنیم، آب خالص از غشا عبور میکند،
اما نمک توانایی عبور از این غشا را ندارد. این اصل اسمز معکوس است.
مشکل اصلی در مورد دستگاه که بتواند حجم مهمّی آب شیرین تولید کند، مربوط به ساختن غشاها می باشد .
این روش برای تصفیه آبهای نیمه شور ، مناسب تر است تا برای تصفیه آب دریا .
با تشکر از توجه شما به مطالب تصفیه آب پاک نوش ایرانیان
شماره مشاوره شبانه روزی تصفیه آب پاک نوش ایرانیان : ۰۹۳۷۶۷۹۲۳۷۰